Algemeen
Met het presenteren van de begroting 2017-2020 voldoen we aan de uitgangspunten van het coalitieprogramma waarbij een gezonde financiële positie van de gemeente Someren centraal staat. Door enkele meevallers kunnen wij, in tegenstelling tot eerdere berichten, een meerjarig sluitende begroting presenteren. In het vervolg van deze inleiding zullen deze de revue passeren.
Ontwikkelingen
Sociaal domein
De overheveling van het takenpakket voor het sociaal domein zorgt nog steeds voor veel onzekerheden. In de begroting wordt uitgegaan van budgettaire neutraliteit. We hebben echter nog geen volledig betrouwbaar beeld van de daadwerkelijk te verwachten uitgaven. Daarnaast vormt de hoogte van te verwachten rijksbijdrage een onzekere factor. Een volledig inzicht ontbreekt momenteel. Wij hopen bij de kadernota 2018 meer inzicht te kunnen geven in de resultaten van de geschetste ontwikkelingen. Hierdoor zullen we ook in staat zijn een meer betrouwbaar inzicht in de structurele exploitatieruimte te geven.
Wijzigingen BBV (Besluit Begroting en Verantwoording)
Met ingang van 1-1-2017 zijn er diverse wijzigingen doorgevoerd op het gebied van de comptabiliteitsvoorschriften. De wijzigingen zijn verwerkt in het BBV (Besluit Begroting en Verantwoording). De wijzigingen betreffen de volgende onderwerpen.
1 | Uniforme indeling taakvelden | 5 | Inzicht in overhead en kosten |
2 | Beleidsindicatoren | 6 | Stelsel van baten en lasten |
3 | Kengetallen financiële positie | 7 | Grondexploitaties |
4 | Verbonden partijen | 8 | Accountant |
Een nadere toelichting op deze wijzigingen is opgenomen in de Kadernota 2017. Het aanpassen van de huidige programmabegroting naar een begroting die aan alle voorgestelde wijzigingen voldoet, vergt een forse inspanning van het ambtelijk apparaat . De totale financiële impact blijft weliswaar beperkt maar met name administratief zijn veel aanpassingen doorgevoerd. De kosten per programma zijn niet meer vergelijkbaar met andere jaren doordat geen overheadkosten aan de taakvelden zijn doorberekend. Daarnaast heeft het toewijzen van de taakvelden aan de programma's geleid tot wijzigingen in de huidige programma's. Zoals reeds verwoord in de Kadernota 2017 is het door de vele omzettingen niet mogelijk een verschillenanalyse op programmaniveau te presenteren. Vanaf 2018 zullen deze analyses weer worden opgenomen.
Tot slot
Wij hopen dat deze begroting u in staat stelt uw kaderstellende en controlerende taak zodanig uit te oefenen, dat op een verantwoorde wijze richting kan worden gegeven aan de toekomst van Someren.
Verder willen we iedereen bedanken die heeft bijgedragen aan de totstandkoming van deze begroting.
De begroting van de gemeente Someren zal na vaststelling als online versie beschikbaar zijn. Tussentijdse aanpassingen gedurende het jaar worden niet in de online versie verwerkt.
Burgemeester en wethouders van Someren,
de secretaris, | de burgemeester, | |
Drs. A.P.M. de Kok, | A.P.M. Veltman |
Exploitatie
De resultaten ten opzichte van de Kadernota 2017 zijn in het volgende overzicht opgenomen.
Meerjarenperspectief exploitatie 2017-2020
Bedragen in duizenden euro's | |||
Jaar | Kadernota 2017 | Begroting 2017 | verschil |
2017 | -357 | 520 | 877 |
2018 | -457 | 244 | 701 |
2019 | -611 | 22 | 633 |
2020 | -642 | 31 | 673 |
Zoals uit het overzicht blijkt zijn de verschillen ten opzichte van de Kadernota significant. Meerjarig wordt het voordelig verschil voornamelijk veroorzaakt door:
- | de resultaten van de Mei-circulaire; |
- | de resultaten van de herijking van het cluster VROM/SHV welke voor 1/3 deel zijn doorgevoerd (1/3 deel was al eerder verwerkt, over het resterende 1/3 deel moet nog nadere besluitvorming plaatsvinden); |
- | de hogere renteopbrengsten als gevolg van het verstrekken van een achterstallige geldlening aan de BNG. De verwachte renteopbrengsten zijn met een bedrag van € 400.000,-- verhoogd. |
Structurele doorwerking posten Zomernota 2016
In de Zomernota 2016 zijn een aantal posten opgenomen die structureel doorwerken naar volgende jaren. Zo zijn hogere kosten opgenomen voor de uitvoeringsdienst Asten-Someren en zijn de kosten voor internet, GSM en telefoon verhoogd. Door een verhoogde taakstelling aantal vergunninghouders 2016 en volgende jaren is het nodig om het budget bijzondere bijstand, voor het financieren van de noodzakelijke inrichtingskosten, te verhogen. Voor wat betreft de Omgevingsdienst Zuid-Oost Brabant is het voordeel dat is ingeboekt voor 2018 en volgende jaren geschrapt (conform raadsvoorstel mei 2016).
Conform het beheersplan bossen zijn de opbrengsten voor 2017 met € 30.000,-- afgeraamd en voor 2020 met € 60.000,-- verhoogd. Conform het plan is in 2020 ook de bijdrage aan de bosgroep verhoogd.
Cijfermatig kan de toename van het resultaat globaal als volgt worden geanalyseerd:
Bedragen in duizenden euro's | ||||
2017 | 2018 | 2019 | 2020 | |
Mutatie algemene uitkering ingevolge mei-circulaire | 309 | 270 | 88 | *215 |
Hogere renteopbrengsten | 400 | 400 | 400 | 400 |
Doorvoering resultaten herijking cluster VROMSVH (1/3 deel) | 277 | 279 | 266 | 278 |
Kosten uitvoeringsdienst Asten - Someren | -16 | -46 | -47 | -47 |
Hogere kosten vaste telefonie, internet en GSM | -45 | -45 | -45 | -45 |
Toename budget bijzondere bijstand | -50 | -50 | -50 | -50 |
Bijstelling houtverkopen bossen conform beheersplan bossen | -30 | 60 | ||
Hogere bijdrage bosgroep conform beheersplan bossen | -20 | |||
Terugdraaien voordeel ODZOB vanaf 2018 conform raadsvoorstel | -64 | -64 | -64 | |
Diverse verschillen per saldo | 32 | -43 | 85 | -54 |
877 | 701 | 633 | 673 |
*) In het jaar 2020 is er sprake van een forse toename van het accres. Een verklaring van deze toename wordt niet gegeven in de circulaire. Om deze reden kent deze toename een zachte basis.
Autorisatie begroting 2017-2020
De raad dient de begroting als geheel vast te stellen. Uiteraard kan de raad daaraan voorafgaand wijzigingen aanbrengen in het voorliggende voorstel. Met het vaststellen autoriseert de raad het college tot het doen van de in de programmabegroting opgenomen uitgaven en investeringen, respectievelijk tot het realiseren van baten. Tevens geeft de raad met het vaststellen van de begroting opdracht aan het college de opgenomen programma’s, het daaraan ten grondslag liggende beleid en de paragrafen uit te voeren. Over deze uitvoering legt het college verantwoording af aan de raad middels de zomernota en de jaarstukken. De presentatie van deze stukken vindt op programmaniveau plaats.
Opzet Beleidsbegroting (leeswijzer):
Programmaplan | |
Het programmaplan van de gemeente Someren bestaat uit 11 programma's: | |
01 | Bestuur en dienstverlening |
02 | Openbare orde en veiligheid / Integrale handhaving |
03 | Verkeer, vervoer en openbare ruimte |
04 | Economische zaken en toerisme |
05 | Milieu en water |
06 | Sport en cultuur |
07 | Maatschappelijke zorg |
08 | Jeugd en onderwijs |
09 | Werk en inkomen |
10 | Ruimtelijke ordening en volkshuisvesting |
11 | Algemene dekkingsmiddelen |
Bij ieder programma wordt per doelstelling de volgende onderdelen in beeld gebracht: |
Wat willen we bereiken? |
Hieronder wordt de doelstelling opgenomen. |
Wat gaan we hiervoor doen en wanneer zijn we tevreden? |
Hieronder worden de activiteiten voor 2017 opgenomen. Bij "Tevreden" worden de prestatie-indicatoren opgenomen. Zodat de prestaties gemeten kunnen worden. |
Wat zijn de belangrijkste randvoorwaarden? |
Hier staat aan welke eisen moet worden voldaan om tot een goed resultaat te komen. |
Wie is verantwoordelijk? |
Hieronder wordt gemeld wie de bestuurlijk en ambtelijk verantwoordelijken zijn. |
Wat mag het kosten? |
Hieronder worden de beschikbare budgetten van de doelstelling weer gegeven. |
Beleidsindicatoren
Om meer te sturen op effecten van beleid is in deze in de programmabegroting een basisset van circa 50 beleidsindicatoren opgenomen. Deze basisset is voor alle gemeenten van toepassing (verplicht ingevolge het Besluit Begroting en Verantwoording). De opgenomen gegevens zijn ontleend aan landelijk beschikbare bronnen. Door het opnemen van deze beleidsindicatoren wordt onder andere meer inzicht verkregen in prestaties van de gemeente in vergelijking met andere gemeenten.
De uitkomsten kunnen worden gebruikt om te sturen op gewenste maatschappelijke effecten. Hierbij zijn geen landelijke normen vastgesteld. Het is aan de raad om te bepalen welke prestaties op de verschillende beleidsvelden nagestreefd worden. Daarnaast is er ruimte om, naar eigen behoefte, extra indicatoren toe te voegen.
In eerste instantie is gestart met de voorgeschreven set indicatoren. Naast het opnemen hiervan in de begroting en het jaarverslag worden deze indicatoren van het gemeentelijk domein digitaal beschikbaar gesteld op de website www.waarstaatjegemeente.nl . Hierbij wordt wel vermeld dat sprake is van een groeimodel. Vergelijkende cijfers uit meerdere jaren zijn niet beschikbaar. Ook dateren de opgenomen cijfers uit verschillende dienstjaren.
Paragrafen
Doel van de paragrafen is de raad een instrument te geven om de beleidskaders van deze diverse onderdelen vast te stellen en om de uitvoering te kunnen controleren. In dit hoofdstuk zijn de onderstaande paragrafen opgenomen:
1. Weerstandsvermogen |
In deze paragraaf geeft de gemeente aan hoe robuust de begroting is wanneer zich een financiële tegenvaller voordoet. Hierin zijn ook de voorgeschreven kengetallen verwerkt zoals deze in het nieuwe Besluit Begroten en Verantwoorden zijn opgenomen. |
2. Lokale heffingen |
Deze paragraaf geeft een beeld van het beleid op alle heffingen, de inkomsten daaruit en de effecten voor burgers en bedrijven. |
3. Verbonden partijen |
In deze paragraaf wordt aangegeven op welke wijze (beleidsmatig en financieel) de gemeente verbonden is met externe partijen om bepaalde beleidsdoelen te verwezenlijken. |
4. Onderhoud kapitaalgoederen |
Deze paragraaf geeft een dwarsdoorsnede van het beleid en het beheer en onderhoud van de verschillende kapitaalgoederen (wegen, riolering, gebouwen en dergelijke). |
5. Bedrijfsvoering |
Deze paragraaf beschrijft de stand van zaken en beleidsvoornemens ten aanzien van de bedrijfsvoering. Het college maakt met deze beschrijving inzichtelijk dat er doelmatig, doeltreffend en klantgericht wordt gewerkt aan de uitvoering van de programma’s. |
6. Financiering |
Deze paragraaf geeft weer hoe de treasuryfunctie van de gemeente is ingericht. |
7. Grondbeleid |
Deze paragraaf geeft de visie aan op het grondbeleid in relatie tot de uitvoering van |
8. Sociaal domein |
In deze paragraaf wordt inzicht gegeven in de ontwikkelingen op het terrein van Jeugd, Wmo en Werk & Inkomen (Participatiewet). |